Η Εσχατολογία είναι κλάδος της Θεολογίας, ο οποίος διαπραγματεύεται τη συντέλεια του κόσμου και τα γεγονότα που θα οδηγήσουν σε αυτή, ενώ όχι σπάνια ασχολείται και με τη ζωή, όπως θα είναι μετά την καταστροφή του μάταιου τούτου κόσμου.
Οι θρησκείες αναφέρονται στην εσχατολογία μέσω των ιερών τους κειμένων, που κατά κανόνα υπαγορεύτηκαν στους συγγραφείς τους μέσω Θεϊκών επαφών. Εκτός όμως από τη θρησκεία και η επιστήμη προσφέρει τις δικές της θεωρίες σχετικά με το τέλος του κόσμου, αλλά και άλλοι κύκλοι που δεν σχετίζονται απόλυτα με τους παραπάνω δύο τομείς.
Φαίνεται πως από νωρίς ο άνθρωπος συνειδητοποίησε ότι δεν είναι μόνο ο ίδιος καταδικασμένος να καταστραφεί μαζί με τα έργα του, αλλά και ολόκληρη η φύση γύρω του υπόκειται στους ίδιους νόμους της φθοράς, έρμαιο και αυτή του πανδαμάτορα χρόνου.
Όσο όμως και αν όλα αυτά ακούγονται μελαγχολικά και απαισιόδοξα, μια μερίδα ανθρώπων τα προσεγγίζει στωικά, δεχόμενη ότι όλα είναι εφήμερα και τίποτα αιώνιο. Οι ίδιοι πιστεύουν πως, παρά την πορεία προς την καταστροφή, εάν κανείς κρίνει συνολικά τη διαδρομή μέχρι αυτήν θα είναι ευχαριστημένος, γιατί στο τέλος τα πάντα θα οδηγηθούν στην «τελείωση», σε έναν κόσμο που θα είναι αιώνιος, άφθαρτος, αθάνατος, απαλλαγμένος από κάθε έννοια κακού. Ευσεβείς πόθοι ή αναμνήσεις ξεχασμένων υποσχέσεων;
Σκοπός του άρθρου που ακολουθεί είναι να παρουσιάσει τα σενάρια του «τέλους των ημερών», όπως τα περιγράφουν οι θρησκείες και η επιστήμη, ενώ παράλληλα θα επιχειρηθεί μια ψυχολογική- κοινωνιολογική προσέγγιση και αιτιολόγησή τους.
Σκοπός του άρθρου δεν είναι να τρομάξει ούτε να κρίνει ποια θεωρία είναι σωστότερη από την άλλη, όσο και αν επιχειρηθεί ένα ξεκαθάρισμα σε ορισμένα σημεία.
Θρησκευτική Εσχατολογία.
"Quandus tremor est futurus.."
Βουδισμός.
Ο Βούδας είχε προφητεύσει ότι οι διδασκαλίες του θα ξεχνιόνταν σε 500 χρόνια, αλλά μεταγενέστεροί του σχολιαστές, όπως ο Buddhaghosa, μετέθεσαν το χρονικό διάστημα στα 5000 χρόνια.
Πρώτα, λοιπόν, θα ξεχαστεί το πραγματικό περιεχόμενο των διδασκαλιών του Βούδα και θα παραμείνει μόνο το πολύ γενικό τους πλαίσιο. Στο τέλος ακόμα και το Dharma θα ξεχαστεί, ενώ στο τελικό στάδιο θα χαθεί η μνήμη του Βούδα και όλα τα ειδώλιά του θα συγκεντρωθούν στο Bodh Gaya και θα καούν.
Όμως, ένας νέος Βούδας, ο Μετρέγια, θα εμφανιστεί, αφού ενσαρκωθεί από τον Παράδεισο που βρίσκεται και θα βοηθήσει ξανά τους ανθρώπους να βρουν το δρόμο προς τη Νιρβάνα. Οι Βουδιστές γενικά πιστεύουν σε κύκλους δημιουργίας και καταστροφής και οι Βούδες τους ενσαρκώνονται συνέχεια, σε κάθε εποχή.
Ινδουισμός.
Στα ιερά τους κείμενα, τα Πουράνας, οι ινδουιστές πιστεύουν ότι βαθμιαία η ανθρωπότητα θα χειροτερεύει και τα σκοτεινότερα ένστικτα των ανθρώπων θα βγουν στην επιφάνεια. Όμως ένας ’βαταρ, ο Kalki, θα αποκαταστήσει τις αδικίες και ένας χρυσός αιώνας, ο Krta Yuga θα ανατείλει.
Ισλαμισμός.
«Η γη θα κομματιαστεί, ομίχλη αερίων θα καλύψει τον ουρανό για σαράντα ημέρες και θα τον ακολουθήσει μια νύχτα μεγάλη όσο τρεις. Μετά, όμως, ο ήλιος θα ανατείλει στη δύση (αντιστροφή πόλων;). Το κτήνος της γης θα προελαύνει, θα μιλήσει στους ανθρώπους και θα σημαδέψει τα πρόσωπά τους (χάραγμα;). Το Κοράνιο θα φύγει από τις καρδιές των ανθρώπων, όμως ένας φωτισμένος, ο Imam Madhi, θα σας διδάξει και θα ιδρύσει την αυτοκρατορία του Αλλάχ πάνω στη Γη».
Ιουδαϊσμός.
Το τέλος του κόσμου λέγεται Acharit hayamim (=τέλος των ημερών). Στο Ταλμούδ, στο απόσπασμα Avodah Zarah, αναφέρεται ότι ο κόσμος με τη σημερινή του μορφή θα διατηρηθεί για 6.000 χρόνια. Σύμφωνα με υπολογισμούς, συμπεριλαμβανομένων των δίσεκτων ετών και εφόσον η αρχή του ημερολογίου τους ξεκινά και συμπορεύεται με τη Γένεση, τότε το 2005 μ.Χ για εμάς αντιστοιχεί στο 5765 από κτίσεως κόσμου για εκείνους. Επομένως, το τέλος του κόσμου θα συμβεί το 2240 μ.Χ. .
Τα γεγονότα θα περιλαμβάνουν τη συγκέντρωση όλων των διασκορπισμένων Εβραίων στα όρια του κράτους του Ισραήλ, τον αφανισμό όλων των εχθρών τους, την ανακατασκευή του Ναού του Σολομώντα, την ανάσταση των νεκρών (techiat hameitim) και την εμφάνιση του Μεσσία που θα γίνει Βασιλιάς του Ισραήλ.
Τότε θα γίνει ο Αρμαγεδδών, ο πόλεμος του Γωγ και του Μαγώγ (άγνωστοι), με παρέμβαση του Θεού και επικράτηση των Εβραίων. Μετά το έτος 6.000 θα υπάρξει παγκόσμια ειρήνη και αγιότητα (Olam Haba).
Χριστιανισμός.
Η χριστιανική εσχατολογία βασίζεται σχεδόν εξολοκλήρου στην Αποκάλυψη που έγραψε, όπως λέγεται, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στην Πάτμο. Οι πρώτοι χριστιανοί πίστευαν ότι το τέλος του κόσμου ήταν ένα γεγονός που σύντομα θα βίωναν, κυρίως στις περιόδους των διωγμών. Τα χρόνια περνούσαν, όμως η Δευτέρα Παρουσία που είχε υποσχεθεί ο Ιησούς δεν ερχόταν. Έτσι, το 130 μ.Χ. ο Ιουστίνος ισχυρίστηκε ότι ο Θεός καθυστερούσε το τέλος του κόσμου μέχρι να γίνει η νέα θρησκεία παγκόσμια.
Υπάρχει ακόμα και η αντίληψη για τη μυστικιστική ερμηνεία του ονόματος «Ιωάννης», σύμφωνα με την οποία το γράμμα «η» αναφέρεται στη συντέλεια του κόσμου τον 8ο αιώνα, όπου όμως ο αιώνας δεν διαρκεί 100 χρόνια αλλά περισσότερα. Πρόσφατα, εν έτη 2005 και με αφορμή το θάνατο του Πάπα Ιωάννη Παύλου του 2ου ανακινήθηκε το θέμα της προφητείας που σχετίζεται με τη διαδοχή των Παπών αλλά και η περίφημη Τρίτη προφητεία της Φατίμα, που σχετίζεται και αυτή με τα τρομερά γεγονότα πριν τη Δευτέρα Παρουσία.
Στην Αποκάλυψη όμως, το σημείο αναφοράς των εσχατολογικών αντιλήψεων του χριστιανισμού, δεν αναφέρεται συγκεκριμένη ημερομηνία αφού αυτή τη γνωρίζει μόνο ο Θεός και δεν την έχει αποκαλύψει. Τα γεγονότα που περιγράφονται στο κείμενο θεωρείται ότι αναφέρονται στο σύνολο των πολέμων και καταστροφών της ανθρωπότητας από την αυγή της ιστορίας της και όχι σε συγκεκριμένα φαινόμενα που θα συμβούν λίγο πριν το τέλος.
Πάντως, αναφέρει την εμφάνιση ενός Θηρίου- Προφήτη που θα προετοιμάσει τον ερχομό του Αντιχρίστου, που θα είναι άνθρωπος, η αριθμητική τιμή του ονόματος του οποίου θα ισούται με χξς'. Τότε, οι οπαδοί του θα δεχτούν χάραγμα στο μέτωπό τους και θα διαγραφούν από το βιβλίο της Ζωής.
Εκείνη την περίοδο δύο προφήτες της αληθινής πίστης θα εμφανιστούν, θα σκοτωθούν και την Τρίτη ημέρα, ενώ θα έχουν μείνει άθαφτοι, «μετά τας τρεις ημέρας και ήμισυ, πνεύμα ζωής εκ του Θεού εισήλθεν εις αυτούς και έστησαν επί τους πόδας αυτών» (Αποκ. ια, 11).
Ακολουθούν μια σειρά από θεϊκές τιμωρίες, ένας τρομερός πόλεμος στον ουρανό, οπότε και ο Αρχάγγελος Μιχαήλ ρίχνει στην άβυσσο τον αρχαίο όφι, το θηρίο, τον Αντίχριστο και τους ακολούθους του. Στη συνέχεια επικρατεί ειρήνη, οι νεκροί ανασταίνονται και ο Χριστός επιστρέφει για την τελική κρίση.
Ζωροαστρισμός.
Δέκα χιλιάδες χειμώνες θα περάσουν, ο ήλιος θα πάψει να φαίνεται. Η ημέρα, ο μήνας και το έτος θα έχουν μικρότερη διάρκεια και οι άνθρωποι θα γίνουν φαύλοι. Μετά από μια μάχη μεταξύ των καλών και των κακών θα συμβεί η τελική κρίση, οπότε και οι κακοί θα τιμωρηθούν για τρεις ημέρες αλλά τελικά θα συγχωρεθούν.
Ινδιάνοι Χόπι.
Το τέλος του κόσμου θα σημάνει ο ερχομός του λευκού ανθρώπου, οπότε και η γη θα μαστιγώνεται από σιδερένια φίδια, πέτρινα ποτάμια και δίχτυα αράχνης, ενώ η θάλασσα θα γίνει μαύρη. Ένα μπλε αστέρι, κατοικήσιμο, θα πέσει στη γη και θα ξεκινήσουν πόλεμοι αλλά όσοι κατανοήσουν τις προφητείες και ζήσουν στις περιοχές των Χόπι, θα σωθούν. Έπειτα, ο Pahana, ο μεγάλος λευκός αδελφός θα έρθει στη γη για να διδάξει τους ανθρώπους.
Οι θρησκείες αναφέρονται στην εσχατολογία μέσω των ιερών τους κειμένων, που κατά κανόνα υπαγορεύτηκαν στους συγγραφείς τους μέσω Θεϊκών επαφών. Εκτός όμως από τη θρησκεία και η επιστήμη προσφέρει τις δικές της θεωρίες σχετικά με το τέλος του κόσμου, αλλά και άλλοι κύκλοι που δεν σχετίζονται απόλυτα με τους παραπάνω δύο τομείς.
Φαίνεται πως από νωρίς ο άνθρωπος συνειδητοποίησε ότι δεν είναι μόνο ο ίδιος καταδικασμένος να καταστραφεί μαζί με τα έργα του, αλλά και ολόκληρη η φύση γύρω του υπόκειται στους ίδιους νόμους της φθοράς, έρμαιο και αυτή του πανδαμάτορα χρόνου.
Όσο όμως και αν όλα αυτά ακούγονται μελαγχολικά και απαισιόδοξα, μια μερίδα ανθρώπων τα προσεγγίζει στωικά, δεχόμενη ότι όλα είναι εφήμερα και τίποτα αιώνιο. Οι ίδιοι πιστεύουν πως, παρά την πορεία προς την καταστροφή, εάν κανείς κρίνει συνολικά τη διαδρομή μέχρι αυτήν θα είναι ευχαριστημένος, γιατί στο τέλος τα πάντα θα οδηγηθούν στην «τελείωση», σε έναν κόσμο που θα είναι αιώνιος, άφθαρτος, αθάνατος, απαλλαγμένος από κάθε έννοια κακού. Ευσεβείς πόθοι ή αναμνήσεις ξεχασμένων υποσχέσεων;
Σκοπός του άρθρου που ακολουθεί είναι να παρουσιάσει τα σενάρια του «τέλους των ημερών», όπως τα περιγράφουν οι θρησκείες και η επιστήμη, ενώ παράλληλα θα επιχειρηθεί μια ψυχολογική- κοινωνιολογική προσέγγιση και αιτιολόγησή τους.
Σκοπός του άρθρου δεν είναι να τρομάξει ούτε να κρίνει ποια θεωρία είναι σωστότερη από την άλλη, όσο και αν επιχειρηθεί ένα ξεκαθάρισμα σε ορισμένα σημεία.
Θρησκευτική Εσχατολογία.
"Quandus tremor est futurus.."
Βουδισμός.
Ο Βούδας είχε προφητεύσει ότι οι διδασκαλίες του θα ξεχνιόνταν σε 500 χρόνια, αλλά μεταγενέστεροί του σχολιαστές, όπως ο Buddhaghosa, μετέθεσαν το χρονικό διάστημα στα 5000 χρόνια.
Πρώτα, λοιπόν, θα ξεχαστεί το πραγματικό περιεχόμενο των διδασκαλιών του Βούδα και θα παραμείνει μόνο το πολύ γενικό τους πλαίσιο. Στο τέλος ακόμα και το Dharma θα ξεχαστεί, ενώ στο τελικό στάδιο θα χαθεί η μνήμη του Βούδα και όλα τα ειδώλιά του θα συγκεντρωθούν στο Bodh Gaya και θα καούν.
Όμως, ένας νέος Βούδας, ο Μετρέγια, θα εμφανιστεί, αφού ενσαρκωθεί από τον Παράδεισο που βρίσκεται και θα βοηθήσει ξανά τους ανθρώπους να βρουν το δρόμο προς τη Νιρβάνα. Οι Βουδιστές γενικά πιστεύουν σε κύκλους δημιουργίας και καταστροφής και οι Βούδες τους ενσαρκώνονται συνέχεια, σε κάθε εποχή.
Ινδουισμός.
Στα ιερά τους κείμενα, τα Πουράνας, οι ινδουιστές πιστεύουν ότι βαθμιαία η ανθρωπότητα θα χειροτερεύει και τα σκοτεινότερα ένστικτα των ανθρώπων θα βγουν στην επιφάνεια. Όμως ένας ’βαταρ, ο Kalki, θα αποκαταστήσει τις αδικίες και ένας χρυσός αιώνας, ο Krta Yuga θα ανατείλει.
Ισλαμισμός.
«Η γη θα κομματιαστεί, ομίχλη αερίων θα καλύψει τον ουρανό για σαράντα ημέρες και θα τον ακολουθήσει μια νύχτα μεγάλη όσο τρεις. Μετά, όμως, ο ήλιος θα ανατείλει στη δύση (αντιστροφή πόλων;). Το κτήνος της γης θα προελαύνει, θα μιλήσει στους ανθρώπους και θα σημαδέψει τα πρόσωπά τους (χάραγμα;). Το Κοράνιο θα φύγει από τις καρδιές των ανθρώπων, όμως ένας φωτισμένος, ο Imam Madhi, θα σας διδάξει και θα ιδρύσει την αυτοκρατορία του Αλλάχ πάνω στη Γη».
Ιουδαϊσμός.
Το τέλος του κόσμου λέγεται Acharit hayamim (=τέλος των ημερών). Στο Ταλμούδ, στο απόσπασμα Avodah Zarah, αναφέρεται ότι ο κόσμος με τη σημερινή του μορφή θα διατηρηθεί για 6.000 χρόνια. Σύμφωνα με υπολογισμούς, συμπεριλαμβανομένων των δίσεκτων ετών και εφόσον η αρχή του ημερολογίου τους ξεκινά και συμπορεύεται με τη Γένεση, τότε το 2005 μ.Χ για εμάς αντιστοιχεί στο 5765 από κτίσεως κόσμου για εκείνους. Επομένως, το τέλος του κόσμου θα συμβεί το 2240 μ.Χ. .
Τα γεγονότα θα περιλαμβάνουν τη συγκέντρωση όλων των διασκορπισμένων Εβραίων στα όρια του κράτους του Ισραήλ, τον αφανισμό όλων των εχθρών τους, την ανακατασκευή του Ναού του Σολομώντα, την ανάσταση των νεκρών (techiat hameitim) και την εμφάνιση του Μεσσία που θα γίνει Βασιλιάς του Ισραήλ.
Τότε θα γίνει ο Αρμαγεδδών, ο πόλεμος του Γωγ και του Μαγώγ (άγνωστοι), με παρέμβαση του Θεού και επικράτηση των Εβραίων. Μετά το έτος 6.000 θα υπάρξει παγκόσμια ειρήνη και αγιότητα (Olam Haba).
Χριστιανισμός.
Η χριστιανική εσχατολογία βασίζεται σχεδόν εξολοκλήρου στην Αποκάλυψη που έγραψε, όπως λέγεται, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στην Πάτμο. Οι πρώτοι χριστιανοί πίστευαν ότι το τέλος του κόσμου ήταν ένα γεγονός που σύντομα θα βίωναν, κυρίως στις περιόδους των διωγμών. Τα χρόνια περνούσαν, όμως η Δευτέρα Παρουσία που είχε υποσχεθεί ο Ιησούς δεν ερχόταν. Έτσι, το 130 μ.Χ. ο Ιουστίνος ισχυρίστηκε ότι ο Θεός καθυστερούσε το τέλος του κόσμου μέχρι να γίνει η νέα θρησκεία παγκόσμια.
Υπάρχει ακόμα και η αντίληψη για τη μυστικιστική ερμηνεία του ονόματος «Ιωάννης», σύμφωνα με την οποία το γράμμα «η» αναφέρεται στη συντέλεια του κόσμου τον 8ο αιώνα, όπου όμως ο αιώνας δεν διαρκεί 100 χρόνια αλλά περισσότερα. Πρόσφατα, εν έτη 2005 και με αφορμή το θάνατο του Πάπα Ιωάννη Παύλου του 2ου ανακινήθηκε το θέμα της προφητείας που σχετίζεται με τη διαδοχή των Παπών αλλά και η περίφημη Τρίτη προφητεία της Φατίμα, που σχετίζεται και αυτή με τα τρομερά γεγονότα πριν τη Δευτέρα Παρουσία.
Στην Αποκάλυψη όμως, το σημείο αναφοράς των εσχατολογικών αντιλήψεων του χριστιανισμού, δεν αναφέρεται συγκεκριμένη ημερομηνία αφού αυτή τη γνωρίζει μόνο ο Θεός και δεν την έχει αποκαλύψει. Τα γεγονότα που περιγράφονται στο κείμενο θεωρείται ότι αναφέρονται στο σύνολο των πολέμων και καταστροφών της ανθρωπότητας από την αυγή της ιστορίας της και όχι σε συγκεκριμένα φαινόμενα που θα συμβούν λίγο πριν το τέλος.
Πάντως, αναφέρει την εμφάνιση ενός Θηρίου- Προφήτη που θα προετοιμάσει τον ερχομό του Αντιχρίστου, που θα είναι άνθρωπος, η αριθμητική τιμή του ονόματος του οποίου θα ισούται με χξς'. Τότε, οι οπαδοί του θα δεχτούν χάραγμα στο μέτωπό τους και θα διαγραφούν από το βιβλίο της Ζωής.
Εκείνη την περίοδο δύο προφήτες της αληθινής πίστης θα εμφανιστούν, θα σκοτωθούν και την Τρίτη ημέρα, ενώ θα έχουν μείνει άθαφτοι, «μετά τας τρεις ημέρας και ήμισυ, πνεύμα ζωής εκ του Θεού εισήλθεν εις αυτούς και έστησαν επί τους πόδας αυτών» (Αποκ. ια, 11).
Ακολουθούν μια σειρά από θεϊκές τιμωρίες, ένας τρομερός πόλεμος στον ουρανό, οπότε και ο Αρχάγγελος Μιχαήλ ρίχνει στην άβυσσο τον αρχαίο όφι, το θηρίο, τον Αντίχριστο και τους ακολούθους του. Στη συνέχεια επικρατεί ειρήνη, οι νεκροί ανασταίνονται και ο Χριστός επιστρέφει για την τελική κρίση.
Ζωροαστρισμός.
Δέκα χιλιάδες χειμώνες θα περάσουν, ο ήλιος θα πάψει να φαίνεται. Η ημέρα, ο μήνας και το έτος θα έχουν μικρότερη διάρκεια και οι άνθρωποι θα γίνουν φαύλοι. Μετά από μια μάχη μεταξύ των καλών και των κακών θα συμβεί η τελική κρίση, οπότε και οι κακοί θα τιμωρηθούν για τρεις ημέρες αλλά τελικά θα συγχωρεθούν.
Ινδιάνοι Χόπι.
Το τέλος του κόσμου θα σημάνει ο ερχομός του λευκού ανθρώπου, οπότε και η γη θα μαστιγώνεται από σιδερένια φίδια, πέτρινα ποτάμια και δίχτυα αράχνης, ενώ η θάλασσα θα γίνει μαύρη. Ένα μπλε αστέρι, κατοικήσιμο, θα πέσει στη γη και θα ξεκινήσουν πόλεμοι αλλά όσοι κατανοήσουν τις προφητείες και ζήσουν στις περιοχές των Χόπι, θα σωθούν. Έπειτα, ο Pahana, ο μεγάλος λευκός αδελφός θα έρθει στη γη για να διδάξει τους ανθρώπους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου