Τρίτη 13 Μαρτίου 2012

Οι επιπτώσεις του λιώσιμου των πάγων

Η ταχεία υποχώρηση των πάγων είναι ένα από τις πιο ορατά σημάδια της κλιματικής αλλαγής στη Γη. Η εξαφάνιση του πάγου δεν μεταβάλλει μόνο την ομορφιά του φυσικού τοπίου, αλλά έχει σημαντικές επιπτώσεις για την χλωρίδα και την πανίδα ολόκληρου του πλανήτη. 

Οι αναλύσεις δείχνουν ότι τα είδη που ζουν στα ρέματα και στα ποτάμια που προκύπτουν από το λιώσιμο των πάγων μπορεί να αρχίζουν να εξαφανίζονται, όταν η μισή επικάλυψη χαθεί σε μια περιοχή.

Τα ευρήματα προέρχονται από μια ομάδα που εξέτασε την ποικιλομορφία στις προνύμφες εντόμων του νερού, σε 103 τοποθεσίες που τροφοδοτούνται από πάγους που βρίσκονται στις Άνδεις του Εκουαδόρ, στις ευρωπαϊκές Άλπεις και στα παράκτια βουνά της Αλάσκας. Οι ερευνητές συνέκριναν τον αριθμό των ειδών με το ποσοστό της κάλυψης από πάγο στις περιοχές της λεκάνης απορροής.



Σε περιοχές με υψηλή επικάλυψη πάγου, προβλέπουν, διάφορα είδη θα αρχίσουν να εξαφανίζονται όταν η κάλυψη μειωθεί στο 50%. Αν οι πάγοι και στις τρεις περιοχές επρόκειτο να εξαφανιστούν πλήρως, περίπου 9 με 14 είδη θα χαθούν εντελώς, αντιπροσωπεύοντας το 11% της ποικιλότητας στο Εκουαδόρ, το 16% στις Άλπεις και 38% στην Αλάσκα.

«Δεν είχαμε ιδέα ότι τόσα πολλά μικρά ασπόνδυλα ζουν σε τέτοιο περιβάλλον», λέει ο Dean Jacobsen, ένας βιολόγος του γλυκού νερού στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης και ένας από τους συντάκτες της μελέτης, που δημοσιεύεται στο Nature. 

Τα ασπόνδυλα των Άλπεων ήταν ερευνητικά παραμελημένα και μόνο τώρα εξετάζονται οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους πληθυσμούς τους. Πέρυσι ο  Clint Muhlfeld, ένας οικολόγος του Geological Survey's Northern Rocky Mountain Science Center, στο West Glacier των ΗΠΑ, και οι συνεργάτες του έδειξαν ότι το είδος meltwater stonefly (Lednia tumana), επειδή ζει σε αλπικά ρεύματα μόλις 500 μέτρα μήκος, απειλούνται άμεσα από την κλιματική αλλαγή. Η ομάδα προειδοποίησε ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα για τα είδη αυτά, καθώς είναι  «επιτακτική η ανάγκη να αποφευχθεί η εξαφάνιση».

Η τελευταία εργασία, λέει ο Muhlfeld, «γεμίζει πραγματικά το κενό των γνώσεών μας σε παγκόσμια κλίμακα». Ένα βασικό πρόβλημα είναι ότι αυτά τα είδη έχουν τόσο περιορισμένο και συγκεκριμένο εύρος δυνατοτήτων,  που καθιερωμένες λύσεις για τη διατήρηση άλλων απειλούμενων με εξαφάνιση ζώων  (όπως πχ. η μετεγκατάσταση) δεν ισχύουν στην περίπτωσή τους.

Η αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος είναι η μόνη μακροπρόθεσμη λύση. «Ένας τέτοιος κίνδυνος δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται σε τοπικό επίπεδο», λέει ο Muhlfeld.

Ο John Brittain, βιολόγος ειδικός στο υδάτινο αλπικό περιβάλλον στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Όσλο, σημειώνει ότι πολλά από αυτά τα ρεύματα, που προέρχονται από το λιώσιμο των πάγων βρίσκονται σε περιοχές που πλήττονται ήδη από τον τουρισμό και την ανάπτυξη της υδροηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό μπορεί να επιτρέψει στους επιστήμονες να μετριάσουν τοπικά το φαινόμενο του λιώσιμου των πάγων και να αποτρέψουν προσωρινά την εξαφάνιση των ειδών. Ωστόσο, μόνο η παγκόσμια αντιμετώπιση του θέματος θα μπορούσε να αποτελέσει μακροπρόθεσμα τη λύση για την σίγουρη σωτηρία τους.

«Αν οι πάγοι εξαφανίστουν εντελώς, δεν θα υπάρξει κατάλληλος βιότοπος για πολλά από αυτά τα είδη, τα οποία δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν σε θερμότερα, πιο σταθερά οικοσυστήματα», λέει ο Brittain. «Σε περιοχές όπου οι παγετώνες εξαφανίζονται τελείως, δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά. Αλλά ορισμένοι παγετώνες παραμένουν υψίστης σημασίας, καθώς από αυτούς τρέφονται ποτάμια που είναι ακόμα παρθένα και δεν έχουν υποστεί ανθρωπογενείς επιπτώσεις».

Παρά το γεγονός ότι η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή το 2010 αναγκάστηκε να πάρει πίσω τη θεωρία της ότι οι πάγοι στα Ιμαλάια θα εξαφανιστούν το 2035, πολλοί από τους πάγους στον πλανήτη βρίσκονται αναμφισβήτητα σε ύφεση. Οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι το κλίμα στην επιφάνεια της Γης έχει αυξηθεί 0.7 βαθμούς Κελσίου από τη Βιομηχανική επανάσταση, όταν οι άνθρωποι ξεκίνησαν την άντληση μεγάλων ποσοτήτων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, κυρίως του διοξειδίου του άνθρακα.



Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature εκτιμά ότι οι τροπικοί πάγοι στο Μεξικό και τη Νότια Αμερική έχουν ήδη υποχωρήσει κατά 30% περίπου από τα μέσα της δεκαετίας του 1980.

Εκτιμάται ότι η πλειονότητα των μικρότερων περιοχών πάγων ανά τον κόσμο θα εξαφανιστούν μέχρι το 2100.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Γροιλανδίας. Αν η ανθρωπότητα κατάφερνε να περιορίσει την υπερθέρμανση του πλανήτη σε 2 βαθμούς Κελσίου, κάτι που ελπίζουν οι ερευνητές, οι πάγοι θα εξαφανιστούν σε 50.000 χρόνια, σύμφωνα με τη μελέτη. Ωστόσο, όσο μεγαλύτερη είναι η αύξηση της θερμοκρασίας, τόσο ταχύτερη είναι η τήξη. Σε τυχόν αύξηση κατά 8 βαθμούς Κελσίου, ενδεχόμενο που είναι το πιο πιθανό, οι πάγοι θα λιώσουν πλήρως σε 2.000 χρόνια.

«Δεν θα την αποκαλούσα γρήγορη κατάρρευση», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής της μελέτης Alexander Robinson, από το Ινστιτούτο Ερευνών Potsdam για τις Κλιματικές Επιπτώσεις στη Γερμανία, σε δελτίο τύπου. «Ωστόσο, σε σύγκριση με το τι έχει συμβεί στην ιστορία του πλανήτη μας, είναι γρήγορη. Και θα μπορούσαμε να πούμε πως ήδη πλησιάζει ένα κρίσιμο όριο».

«Σε πολλές περιοχές οι πάγοι εξαφανίζονται ήδη και γρήγορα θα εξαφανιστούν εντελώς», συμπληρώνει ο Jacobsen, επιβεβαιώνοντας τα λεγόμενα του συναδέλφου του. Στο Εκουαδόρ, μια εξίσου σημαντική περιοχή, «κάθε φορά που ερευνούμε την περιοχή μπορούμε να δούμε ξεκάθαρα ότι οι υποχωρούν περίπου 15 μέτρα ανά έτος. Γρήγορα, δηλαδή, πάρα πολύ γρήγορα».



πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...